viernes, 1 de julio de 2016

Coellos do monte (Oryctolagus cuniculus) básicos para a supervivencia da natureza da Gallaecia.

Os coellos do monte (Oryctolagus cuniculus) son, se me permitides a licenza, os pais e nais da maioría de razas de coello doméstico que existen. En orixe esta especie era prácticamente endémica da península, sendo con posterioridade extendida a súa distribución por parte do continente Europeo e do resto do mundo pola man do home. Nalgúns lugares onde foi introducido, o noso coello de monte compórtase como unha especie invasora causando estragos na vexetación das zonas nas que habita ao carecer de depredadores naturais.




Ese dende logo non é o caso da Península Ibérica, onde, depois de millóns de anos de evolución e convivencia, o coello de monte é unha presa básica para a supervivencia de un bon número de depredadores algúns tan senlleiros coma o lince ibérico ou o a águia imperial ibérica, ambas especies de depredadores endémicos ibéricos, cuia dependencia alimenticia do coello é sobradamente coñecida.

O coello de monte acada maiores densidades nas áreas de mato mediterráneo, razón pola cal as súas densidares sempre foron máis baixas no terzo Norte peninsular que nos terzos restantes. A pesares disto non hai máis que preguntarlle aos máis vellos do noso país para decatarse de que o coello diminuiu drásticamente as súas poboacións e densidades na Galiza. 






Esta merma que deu como resultado, incluso, extincións da especie a nivel local en diversas zonas, ven causada por diversos episodios, que tamén afectaron ao resto do estado español. Así, nas derradeiras décadas, sucedéronse diversos episodios epidémicos que decimaron considerabelmente as súas poboacións, como a mixomatoxe ou a febre hemorráxico vírica. A política forestal auspiciada polo réxime franquista e continuada durante a democracia, supuxo na práctica a transformación de grandes áreas de herbáceas e de mato en zonas fragosas ocupadas por piñeiros e eucaliptos, o que transformou radicalmente a súa área óptima de presenza natural. Asemade, os progresivos cambios ocorridos no agro galego, que trocan o marco tradicional de cultivo, os usos e os cultivos tradicionais, así como a progresiva perda da cabana gandeira de explotación tradicional, que supuña na práctica a garante do mantemento do hábitat natural dos coellos, depois da extinción da maior parte dos herbívoros silvestres pasteadores, tamñen afectou considerablemente ás poboacións deste lagomorfo, ao que hay que engadir a presión cinexética por parte do home.




Como consecuencia, ao igual que no resto do país, os depredadores naturais de coellos da Galiza, aos que o home persegue con especial inquina tamén, vense afectados por todas estas razóns. na actualidade existen poucas poboacións realmente saludables de coellos de monte na Galiza,  que en grande medida dependen das constantes soltas con fins cinexéticos que se realizan nos coutos de caza. Algunhas poboacións da especie teñen sido localizadas en medios suburbanos de vilas e cidades galegas, estas poboacións, ante a ausencia de presión cinexética, soen ter unha saude aceptable, aínda que en ocasións, dado os danos que poden provocar á certos cultivos, ou áreas de xardinería, sofren envelenamentos masivos co fin de acabar coas súas poboacións, como de feito se ten constatado en Ourense.




Os coellos de monte son relativamente sinxelos de identificar, soen ser de menor tamaño que a maioría de razas domésticas, de tons pardo grisáceas, cunha mancha pardorroxiza carazterística na caluga entrambas orellas. asemade, ao fuxor, soen mostrar o rabo de cor branca, feito que vos axudará a distinguilos do resto de lagomorfos silvestres, as lebres, que ademáis de ser de maior tamaño teñen as orellas comparativamente moito maiores, e unha fisonomía máis estilizada.





O recuperación das poboacións de coello do monte debería de ser unha aposta ambiental de calado de cara os próximos anos, para a progresiva recuperación de certas especies que presentan na Galiza importantes problemas de conservación, como a águia real, ou se pretendemos, nun futuro, recuperar algúns dos nosos antergos depredadores como o lince ibérico,  o queixa, o melón etc.



No hay comentarios:

Publicar un comentario